اواخر اردیبهشت بود که رئیسجمهور از مردم مهلت دو ماهه خواست تا زیر ساخت مربوط به کالابرگ را آماده کند. اما عملا این اتفاق رخ نداد. اما و اگرها از همان ابتدا در مورد این طرح زیاد بود. به تازگی معاون وزیر اقتصاد اعلام کرده است که نتیجه این طرح در مرحله آزمایشی قرار دارد و اجرای آن منوط به کسب نتیجه مثبت است.
یکی از مهمترین اقدامات دولت سیزدهم در سال نخست فعالیت خود حذف و اصلاح سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی بود که بسیاری از کارشناسان آن را اصلاح اقتصادی کشور دانستند.
پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی از ابتدای سال ۹۷ آغاز شد و در تمام این سالها به اذعان بسیاری از کارشناسان موجب فساد و ایجاد رانت در کشور شده بود. افرادی که دغدغه شفافیت و مبارزه با فساد را داشتند همواره خواهان حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بودند.
در زمان تنظیم لایحه بودجه ۱۴۰۱، زمانی که دولت سیزدهم بر حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی اصرار داشت، نمایندگان مجلس شورای اسلامی یک شرط برای این موضوع قرار دادند. شرط نمایندگان عرضه کالاهای مشمول با کالابرگ الکترونیکی و با قیمتها شهریور ۱۴۰۰ بود.
بر اساس تصمیم دولت، مقرر شد طرح کالابرگ الکترونیکی به صورت آزمایشی اجرا شود و نتیجه طرح به اطلاع ستاد اقتصادی دولت برسد تا در این باره تصمیم لازم اتخاذ شود.
حال با گذشت چهار ماه از اجرای طرح مردمی سازی یارانهها و پرداخت یارانه نقدی به دهکهای یکم تا نهم درآمدی و برچیده شدن صفها، بسیاری از افراد جامعه ترجیح میدهند یارانه را نقدی دریافت کنند تا اینکه برای دریافت کالا در صفهای منتظر بمانند.
«هادی سبحانیان» معاون امور اقتصادی وزیر اقتصاد در خصوص سرانجام طرح کالابرگ الکترونیکی گفت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تمهیدات لازم را در این مورد اندیشیده است و آمادگی لازم برای این موضوع وجود دارد.
وی افزود: به دلیل حساسیت موضوع مقرر شد که ابتدا به صورت آزمایشی برای برخی گروههای خاص در کشور اجرا شود.
سبحانیان تصریح کرد: با در نظر گرفتن تمام جوانب اجرای آزمایشی طرح کالابرگ الکترونیکی چنانچه نتیجه مثبتی حاصل داشت، دولت در سطح گستردهای انجام میدهد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی درباره آخرین وضعیت ارائه کالابرگ الکترونیک به جای یارانه نقدی به مردم گفت: وزارت رفاه وعده داده است که در شهریور ماه پیشنهاد رسمی کالابرگ الکترونیک را به ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ارائه میکند.
اما پیش از این سید احسان خاندوزی درباره آخرین وضعیت ارائه کالابرگ الکترونیک به جای یارانه نقدی به مردم هم گفته بود:
قرار شده است که با توجه به اجرای آزمایشی و پایلوت در برخی نقاط کشور، ایراد این طرح رفع و سپس برای توسعه آن به کل کشور تصمیم گیری شود.
وی همچنین درمورد اثرگذاری مذاکرات وین و توافق احتمالی بر مسائل اقتصادی کشور نیز گفت: شرایط داخلی و خارجی به لحاظ اثرات واقعی و انتظاری آن در کشور بر وضعیت اقتصادی بیتأثیر نیست اما باید تلاش کنیم اثرات، اثرات بلندمدت و پایداری باشد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی تصریح کرد: هر آنچیزی که بخواهد به عنوان شوک روانی جامعه را شرطی کند به این معنا که اگر مسئله تحریم حل شود بقیه مسائل هم حل میشود خارج از دستور کار و سیاست دولت است و باید تلاش کنیم که سیاستهای داخلی ما بتواند القای ثبات اقتصاد کلان را در کشور داشته باشد.
اگرچه برنامه دولت برای ادامه پرداخت یارانه نقدی هنوز مشخص نیست اما برخی از نمایندگان میگویند احتمالا خبری از پرداخت کالابرگ الکترونیک نیست.
از آن جمله نماینده مردم ملایر در مجلس گفت: قرار بود کالابرگ الکترونیک به دست مردم برسد، ماههای اول و دوم نشد و انگار در آینده نیز محقق نمیشود.
دولت گفته در تلاش برای آماده کردن زیرساخت های پرداخت کالابرگ الکترونیک است اما این زیرساختها آماده نشده است. بر این اساس پرداخت یارانه نقدی فعلا ادامه دارد.
اما نکته دیگری که درباره تدوام پرداخت کمک معیشتی نقدی مطرح میشود تقاضای مردم برای تدوام پرداخت این یارانه است. بسیاری از مردم میگویند تمایلی به دریافت کالابرگ ندارند و ترجیح میدهند مبلغ آن، نقدا از طرف دولت پرداخت شود.
پیش از این حسین عباسی، اقتصاددان در گفتوگو با تجارتنیوز گفته بود اصولا زمانی که دولت روند پرداخت یارانه نقدی را آغاز میکند به زحمت میتواند آن را متوقف کند. چراکه انتظار دریافت این یارانه در میان مردم شکل میگیرد و حذف این یارانه به هر شکل مشکلات خاص خود را دارد.
برای همین یکی از انتقاداتی که به دولت وارد میشود این است که اگر برنامه دولت پرداخت کالابرگ بود، باید تا زمان آمادهسازی این طرح، روند پیشین را ادامه میداد. نه اینکه مدتی به مردم یارانه نقدی بدهد و بعد مسیر را تغییر دهد.
در حالی که هنوز زیرساختهای لازم برای اجرای طرح کالابرگ الکترونیک فراهم نیست، برخی از یارانهبگیران نگران حذف از این طرح هستند. گرچه گفته میشود تمامی یارانهبگیران به طرح جدید دولت اضافه میشوند، اما هنوز ابهاماتی در گروههای مشمول دریافت کالابرگ وجود دارد.